مدیر گروه فقه و حقوق پژوهشکده امام خمینی (ره)، گفت: مرحوم دکتر آخوندی اهل تقیه نبودند و اگر با خلافی مواجه می‌شدند آن را با صراحت بیان می‌کردند.
به گزارش خبرنگار حقوقی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، آیت‌الله محمد موسوی بجنوردی طی سخنانی در مراسم نکوداشت مرحوم دکتر محمود آخوندی که عصر دوشنبه در خانه اندیشمندان علوم انسانی برگزار شد، تصریح کرد: من با دکتر آخوندی در سال 59 آشنا شدم. زمانی که به عنوان رئیس شعبه 4 دیوان عالی کشور منصوب شدم، با دو قاضی برخورد کردم که واقعا این دو بزرگوار از شریف‌ترین افرادی بودند که در دوره خود با آنها مواجه می‌شدم. یکی از این دو بزرگوار، دکتر آخوندی بود.
وی ادامه داد: دکتر آخوندی انسانی بود عدالتخواه و ظلم برای ایشان قابل تحمل نبود. همچنین ایشان اهل تقیّه نبودند و اگر با خلافی مواجه می‌شدند آن را با صراحت بیان می‌کردند؛ لذا ایشان مشاور بسیار خوبی برای ما بودند که سبب می‌شد قوه قضاییه در راه با خطا مواجه نشود.
این حقوقدان خاطرنشان کرد: برخی از قضات دیوان عالی کشور لایحه‌ای را برای حذف دادسراها در آن زمان تنظیم کردند که مرحوم آخوندی با حذف این دادسراها به شدت مخالفت کردند اما به هر ترتیب، دادسراها منحل شد تا اینکه در دوره آیت‌الله شاهرودی مجددا راه‌اندازی شد. دکتر آخوندی اعتقاد داشتند حذف دادسراها ضربه بزرگی به کشور می‌زند که البته در آن مدت به نظام قضایی کشور ضربه وارد شد.
موسوی بجنوردی اظهار کرد: در آن زمان نظام قضایی کشورمان یکی از مدرن‌ترین نظام‌های قضایی دنیا محسوب می‌شد. قضات قدیمی در دادگستری اهل پارتی‌بازی نبودند و اصلا در آن زمان رشوه معنایی نداشت.
وی با بیان اینکه مرحوم دکتر آخوندی بسیار فرد پرکاری بودند، گفت: دکتر آخوندی در حین تدریس، تالیف می‌کردند و به کار قضایی نیز مشغول بودند.
این حقوقدان افزود: کتاب آیین دادرسی کیفری که ایشان تالیف کرده‌اند، یکی از بهترین کتاب‌ها در زمینه آیین دادرسی کیفری است و بسیار مفصل است.
موسوی بجنوردی خاطزنشان کرد: چیزی که در حال حاضر از دست ما برمی‌آید این است که از خداوند بزرگ برای ایشان علو درجات را بخواهیم زیرا ایشان خدمات زیادی انجام داده‌اند و کسانی که به مردم خدمت می‌کنند خدماتشان نزد خدا محفوظ است.
یک عضو سابق هیات علمی دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی، تلاش در خصوص احیای دادسراها، پذیرش تعدد قاضی در رسیدگی به جرایم مهم و تخصصی کردن مراجع رسیدگی را از خدمات برجسته مرحوم دکتر آخوندی عنوان کرد.
به گزارش خبرنگار حقوقی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، دکتر سیدمحمد هاشمی طی سخنانی در مراسم نکوداشت مرحوم دکتر آخوندی تصریح کرد: در میان عالمان حقوق، چهره‌های برجسته‌ای وجود دارد که نام و اندیشه‌شان همیشه باقی است. دکتر آخوندی مظهر انسانیت، عقلانیت، انصاف و عدالت است.
وی ادامه داد: ایشان 81 سال شرافتمندانه زندگی کرد و نامش بیّن آزادی‌خواهی، اخلاق، عدالت و پاسداری از انسانیت است. قریب به 20 سال افتخار همراهی، همکاری و همدلی با ایشان را در کمیسیون حقوق بشر اسلامی داشتم و شناختی که از ایشان دارم این است که چهره برجسته‌ای در این حوزه بودند.
این حقوقدان با مرور زندگینامه مرحوم دکتر آخوندی، به رفتار آن مرحوم با دانشجویان خود اشاره و اظهار کرد: استاد هرگز در کلاس‌های درس، وقت خود با دانشجویان را با بطالت و سستی نمی‌گذراند و تا آخرین روزهای حیات پربار خود سعی داشت مطالب روزآمد را منطبق با رویدادهای جدید، تشریح کند. ایشان احترام به دانشجویان را بر خود واجب می‌دانستند و هرگز پرسش دانشجویان را بی‌پاسخ نمی‌گذاشتند.
هاشمی با اشاره به کتاب خاطرات دکتر آخوندی خاطرنشان کرد: مرحوم دکتر آخوندی در کتاب خاطرات خود تحت عنوان «نیم‌قرن در دادگستری» می‌گویند اگر پاسخ پرسش دانشجویی را ندانم، شرمنده نمی‌شوم بلکه مهلت می‌خواهم تا آن را بررسی کنم و سپس پاسخ دهم. هیچ وقت راضی نشدم مطلبی را که خود به درستی نمی دانم تحویل دانشجو بدهم و این نهایت خضوع علمی شخصی است که او را از جمله پیشگامان حقوق کیفری مدرن در ایران می‌شناسیم.
وی ادامه داد: دکتر آخوندی معتقد بودند که باید آیین دادرسی کیفری را آن‌گونه تشریح کرد که باید باشد، نه فقط آنچه اکنون برقرار است.
این استاد دانشگاه از دیگر خدمات برجسته دکتر آخوندی را تدوین لوایح قانونی قوه قضائیه دانست و اظهار کرد: تلاش‌های بی‌دریغ در خصوص احیای دادسراها، پذیرش تعدد قاضی در رسیدگی به جرایم مهم و تخصصی کردن مراجع رسیدگی نیز از دیگر خدمات برجسته ایشان است.
هاشمی تصریح کرد: مرحوم آخوندی در 20 سال آخر زندگی خود به همراه جمعی از اساتید و نام‌آوران جامعه حقوقی کشور با حضور در هیات موسس و فعالیت مستمر در کمیسیون حقوق بشر اسلامی ایران و انتشار ده‌ها مقاله و مصاحبه و حضور در اجلاس‌های بین‌المللی تلاش گسترده‌ای برای برقراری عدالت مدنی و صیانت از حقوق شهروندی با رویکرد علمی و مدرن داشتند.
این حقوقدان گفت: مرحوم دکتر آخوندی به امنیت قضایی اهمیت بسیاری می‌دادند و ایشان به عنوان استاد با اندیشه بشردوستانه و با توصیه‌های عالمانه در جهت حفظ کرامت اشخاص در امر قضا تاکید داشتند.
هاشمی تصریح کرد: مرحوم دکتر آخوندی از نظر اخلاقی زبانزد خاص و عام بودند و فاقد هرگونه غرور و تکبر و بسیار فروتن و متواضع بودند و این موضوعی است که نمی‌توان آن را نادیده گرفت.
دبیر کمیسیون حقوق بشر اسلامی گفت: دکتر آخوندی در عرصه‌های مختلف حقوقی و قضایی خدمات زیادی را بر جای گذاشته‌اند که این سرمایه‌ها باید مورد واکاوی و بررسی قرار بگیرند.
به گزارش خبرنگار حقوقی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، دکتر حسن ضیایی‌فر طی سخنانی در مراسم نکوداشت مرحوم دکتر محمود آخوندی، تصریح کرد: دکتر آخوندی برای همه شناخته شده بودند و در طول حیاتشان خدمات زیادی را در عرصه‌های مختلف حقوقی و قضایی بر جای گذاشتند که این سرمایه‌ها باید در آینده مورد واکاوی و بررسی قرار گیرند.
وی ادامه داد: این‌گونه نشست‌ها مجالی است برای اینکه سرمایه‌های خود را بهتر بشناسیم و قدر آنها را بیشتر بدانیم. سال گذشته وزارت علوم آماری ارائه کرد مبنی بر اینکه هر دانشجویی که برای تحصیل به خارج از کشور اعزام می‌شود، سالیانه چند میلیارد برای بیت‌المال و بودجه عمومی هزینه برمی‌دارد. حال شما در یک افق وسیع‌تر ملاحظه کنید شخصیتی چند دهه در عرصه‌های مختلف علمی فعالیت می‌کند و ناگهان سفر ابدی برای او پیش می‌آید و ما آن شخصیت را از دست می‌دهیم بی آنکه محاسبه‌ای بر ارزش این سرمایه انسانی داشته باشیم.
دبیر کمیسیون حقوق بشر اسلامی خاطرنشان کرد: دکتر آخوندی یک نمونه از این سرمایه‌ها محسوب می‌شدند که در واقع کم پیش می‌آید کسی در رشته حقوق دارای مدارج علمی بالا باشد و در مرجع قضایی نیز تجربیات قضایی را کسب کرده باشد اما فعالیت علمی، شاگردپروری، تالیف و تحقیق را رها نکند.
ضیایی‌فر با بیان اینکه مرحوم دکتر آخوندی در دهه 70 در اداره حقوقی قوه قضاییه حضور داشتند، گفت: در همان زمان که بحث قانون مربوط به تحول ساختار رسیدگی قضایی و فرایندهایش مطرح شد، ایشان علی‌رغم اینکه استخدام قوه قضائیه بودند احساس مسئولیت کردند و نسبت به این موضوع موضع‌گیری کردند که در همین راستا دو نامه تند خطاب به مسئولین ارشد قوه قضائیه نوشتند و نظرات خودشان را عالمانه مطرح کردند مبنی بر اینکه حذف دادستانی به ضرر جامعه است.
وی ادامه داد: فرد باید دارای ویژگی‌های خاصی باشد که بتواند چنین ظرفیت‌هایی را داشته باشد و قطعا دکتر آخوندی دارای این ویژگی‌های خاص بود که بتواند در حوزه‌های مختلف قابلیت‌هایی را در وجود خود گرد هم بیاورد که برای افراد مختلف قابل استفاده باشد.
دبیر کمیسیون حقوق بشر اسلامی در پایان تصریح کرد: دکتر آخوندی به اخلاق، مروت و رعایت انسانیت پایبند بودند.
در این مراسم چند کلیپ از زندگی شخصی و دانشگاهی مرحوم آخوندی برای مدعوین به نمایش درآمد.
به گزارش ایسنا، مرحوم دکتر آخوندی شامگاه دوم فروردین 1394 پس از چند هفته بیماری دیده از جهان فروبست.
